Các vật liệu chính tạo màu cho tranh gốm Bát Tràng
Màu sắc trong tranh gốm Bát Tràng được tạo nên từ các khoáng chất tự nhiên, kim loại oxit và một số vật liệu truyền thống rất đặc trưng
Các vật liệu chính tạo màu cho tranh gốm Bát Tràng:
| Màu sắc | Vật liệu/Khoáng chất sử dụng | Đặc điểm |
|---|---|---|
| Màu xanh lam | Oxit cobalt (CoO) | Sắc xanh lam đậm, bền màu, dùng rất nhiều trong tranh gốm cổ điển. |
| Màu đỏ gạch | Oxit sắt (Fe₂O₃) | Cho màu đỏ nâu, cam đất, thường thấy ở tranh chủ đề dân gian, phong cảnh. |
| Màu vàng đất | Oxit sắt kết hợp với tỷ lệ nhiệt độ nung thấp hơn | Màu vàng nhạt hoặc vàng sẫm, tạo cảm giác ấm áp, tự nhiên. |
| Màu đen | Oxit mangan (MnO₂) hoặc kết hợp mangan và sắt | Cho màu đen sẫm, dùng vẽ nét hoặc nền tối. |
| Màu nâu | Hợp chất của mangan và sắt nung ở nhiệt độ cao | Màu nâu trầm, thường vẽ tranh tĩnh vật, làng quê. |
| Màu xanh rêu | Oxit đồng (CuO) | Cho màu xanh lá mờ, rất phổ biến trong tranh sen, tranh phong cảnh. |
| Màu trắng | Cao lanh tinh khiết, men trắng | Men trắng làm nền hoặc làm nổi bật các chi tiết nhỏ. |
| Màu tím | Kết hợp giữa cobalt và mangan | Ít gặp, tạo ra các sắc tím trầm, cao cấp. |
Quy trình tạo màu trong tranh gốm:
-
Xay nghiền khoáng chất tự nhiên thành dạng bột mịn.
-
Pha bột màu với nước hoặc dung môi đặc biệt.
-
Vẽ tay trực tiếp lên phôi gốm đã qua xử lý.
-
Phủ lớp men trong để bảo vệ màu và tăng độ bóng.
-
Nung ở nhiệt độ cao (khoảng 1200–1300 độ C), giúp màu sắc thấm sâu, bền chắc vĩnh viễn.
Một số đặc điểm thú vị:
-
Không dùng màu công nghiệp như sơn hóa chất (nếu là tranh Bát Tràng chuẩn truyền thống).
-
Màu sắc thay đổi sau nung: Ví dụ màu xanh cobalt khi vẽ thì nhìn tím nhạt, sau nung mới ra xanh lam đậm.
-
Mỗi lần nung là một lần “đánh cược”: Khí lò, độ ẩm, nhiệt độ ảnh hưởng rất nhiều đến sự sống động của màu.
Liên hệ làm tranh gốm: 0919321885
Xưởng tranh gốm trực tiếp tại Bát Tràng: Xóm 1 Bát Tràng, Gia Lâm, Hà Nội