A. Ý nghĩa, Vị trí  đặt bàn thờ Gia Tiên :

 Đối diện Bàn thờ Gia Tiên nên có cửa  lớn hoặc cửa sổ để thêm sinh khí.

B. Sơ đồ và cách bài  trí Bàn thờ Gia Tiên

CÁC ĐỒ THỜ  TRÊN BÀN THỜ  BÀI TRÍ ĐỦ BỘ  NGŨ HÀNH ( KIM - MỘC- THỦY- HỎA - THỔ )

  Ý NGHĨA CƠ BẢN  NHƯ SAU :

1.1 BÀN THỜ  :  

- Bàn thờ có rất nhiều loại với tên gọi, mẫu mã khác nhau : Sập Thờ, Án Thờ , Tủ Thờ ...

- Bàn thờ được làm bằng các chất liệu gỗ khác nhau : gỗ gụ, gỗ dổi, gỗ mít ...

- Bàn thờ có rất nhiều kích thước khác nhau, được tính theo thước Lỗ Ban, kích thước thường dùng là :

  + Chiều ngang (dài): 127 cm ; 155 cm ; 175 cm , 197 cm , 217 cm ...

  + Chiều sâu (rộng): 61 cm ; 69 cm ; 81 cm , 97 cm , 107 cm, 117 cm  ...

  + Chiều cao :  117 cm ; 127 cm  ...

-  Ngoài ra trên bàn thờ có thể đóng thêm kệ kê ảnh thờ hoặc văn kỷ , hoặc kệ kê chân bát hương , kê ảnh thờ ...

1.2 KHÁM THỜ - NGAI THỜ : 

                                                                       NGAI THỜ                                          KHẢM THỜ

 Sát vách đặt một Ngai cao:  có bài vị Cửu Huyền Thất tổ  (hoặc bài vị của  Cụ  cao nhất bàn thờ gia tiên đang thờ phụng)

hoặc đặt    Khám thờ có cửa mở ra đóng lại bên trong đặt các linh vị tổ tiên (Bài Vị) , ngay chính giữa khám thờ viết hai chữ Thần Chủ ( 神主 ) . Ngày xưa khi lập Bàn thờ Gia Tiên , gia chủ chuẩn bị mọi thứ như trên và viết chữ Thần Chủ nhưng chữ Chủ thiếu một nét chấm , sau đó mời một vị quan có uy tín đến dùng son điền thêm nét chấm đó thì chữ Chủ mới đủ , lễ nầy gọi là khai hoa điểm nhãn .

1.3 ẢNH THỜ :  

Ảnh thờ được đặt theo nguyên tắc : NAM TẢ  - NỮ HỮU . Tức là ảnh các cụ ông đặt bên Trái, ảnh các cụ bà đặt bên Phải (theo hướng của Chủ Tọa - từ trong bàn thờ nhìn ra ngoài).

ẢNH THỜ

- Ảnh cụ Bà đặt phía bên tay phải( theo hướng từ trong bàn thờ nhìn ra)

- Ảnh cụ ông đặt phía bên tay trái ( theo hướng từ trong bàn thờ nhìn ra)

1.4 BÁT HƯƠNG :  

-  Bát hương là trung tâm điểm của bàn thờ.

-  Bát hương trên bàn thờ có nhiều cách đặt và thờ khác nhau. Theo cổ truyền, số lượng bát hương  ứng với các số lẻ: 1 , 3 , 5 ..

Sau đây là sơ đồ bộ 3 bát hương đang được áp dụng phổ biến tại  Bàn thờ Gia Tiên các gia đình ở miền Bắc :

- Bát 1: thờ Bà Cô - ông Mãnh

- Bát 2: Thờ thần linh

- Bát 3: Thờ Gia tiên

-    Bát hương tối kỵ dùng màu vàng thờ Gia Tiên vì màu vàng là màu hoàng đế chỉ dành thờ quân, thần hoặc các vị thời trước có tước vị trong hoàng tộc.

 - Trên bát hương: có thể có cây trụ để cắm hương vòng.

-  Trong bát hương có thể có một túi giấy nhỏ đựng RỲ HIỆU:  ghi tên tuổi, năm mất, nơi mất ... 

-  Trong Bát hương chỉ có tro hoặc cát trắng khô sạch, điều nầy nhắc nhở thân ta là cát bụi mọi chuyện chỉ là vô thường .Vào  trước ngày  giỗ , hoặc ngày 23 tháng chạp sau khi đưa ông Táo về Trời  thì gỡ các chân hương đem ra sân đốt bỏ , dọn dẹp vệ sinh lại tủ thờ,  sau đó  cúng rước ông bà tổ tiên và bắt đầu cắm hương lại.

- Chú ý phòng cháy khi đặt bát hương. Theo quan điểm hiện đại ngày nay, có nhiều ý kiến cho rằng: một Bàn thờ Gia Tiên chỉ nên lập một bát hương để chính giữa phía ngoài cùng thuận lợi cho việc thắp hương hằng ngày.

1.5 ĐÈN THÁI CỰC VÀ ĐÈN LƯỠNG NGHI :

Đèn Thái Cực để chính giữa bàn thờ ngay dưới chân khám thờ. Ngọn đèn Thái Cực luôn sáng không để tắt

Ngày xưa đèn Thái Cực thường được thắp bằng dầu, ngày nay có nhiều mẫu thắp bằng điện rất đẹp, đặc biệt là bóng đèn NET màu đỏ, vừa tiết kiệm điện lại vừa bền

Đôi chân nến (đèn Lưỡng Nghi).

Đôi chân nến hoặc cặp đèn Lưỡng Nghi:  thể hiện Thái Cực sinh Lưỡng Nghi (âm dương) chân nến bên trái (từ trong bàn thờ nhìn ra):  tượng trưng cho mặt Trời; chân nến bên phải là mặt Trăng. khi cúng xong thì tắt.

Một số mẫu đèn gốm rạn bạn có thể tham khảo:

Riêng ngọn đèn Thái Cực  luôn sáng, bởi vì :

"Trước khi chưa phân Trời Đất thì khí hư vô bao quát  Càn Khôn, sáng soi đầy vũ trụ, nó là một cái trung tâm điểm, tức là Đạo. Đạo ấy mới sinh Thái Cực, hóa Lưỡng Nghi. Lưỡng Nghi là Âm với Dương (động với tĩnh). Có Âm Dương rồi mới hóa sinh ra muôn vật.

Ngọn đèn  thờ chính giữa đó là  không lay động xao xuyến, chiếu soi khắp cả Càn Khôn. Mặt Nhật mặt Nguyệt có lúc sáng lúc  tối, chớ nó thì giờ khắc nào cũng tỏ rạng, không lu lờ. Muôn vật nhờ đó mà sinh, nhờ đó mà thành, nhờ đó mà an vui. Trời Đất nhờ đó mà quang minh trường cửu... "

1.6 ĐÔNG BÌNH TÂY QUẢ (Bình Hoa - Đĩa Quả)  :  

- Đĩa hoa quả đặt bên phải ( từ trong bàn thờ nhìn ra)

- Lọ hoa đặt bên trái ( từ trong bàn thờ nhìn ra)

1.7 ĐỈNH HƯƠNG  (hoặc lư hương):   để đốt trầm trong các ngày giỗ, tết ...

Bộ đỉnh để đốt trầm  trong các ngày lễ tết

1.8 BỘ CHÉN NƯỚC:   để đựng nước trắng tinh khiết mỗi khi thắp hương cúng giỗ ...

KỈ       CHÉN       BA

KỈ CHÉN 5

Nước thờ là nước thanh tịnh được thay vào mỗi lần thắp hương.

Ngoài ra có thể đặt thêm  các đồ thờ cúng khác trong bộ ngũ sự, thất sự, cửu sự  (bộ đồ thờ 5 món, 7 món , 9 món) như ống đựng hương, ba chiếc đài có lắp đựng ba chén rượu bên trong ...

Tùy theo kinh tế của gia chủ mà có những vật thờ khác nhau nhưng nhất thiết trên bàn thờ phải đảm bảo 05 yếu tố: Kim - Mộc - Thủy - Hỏa - Thổ.  

Đỉnh đồng, đôi hạc, giá nến đồng, tượng trưng cho Kim.

Bàn thờ, ngai hay bài vị tượng trưng cho Mộc.

Rượu, chai nước, chén nước thờ tượng trưng cho Thủy.

Ngọn đèn dầu, đèn điện hoặc nến thờ trên ban thờ và là hương khi thắp lên tượng trưng cho Hỏa.

Còn bát hương, lọ hoa ...  làm từ đất sét nung lên, hay sành sứ có nghĩa là Thổ.

          Ống hương                                                                        Nậm rượu                                                                     chân nến

                             Chóe                                                              chân hương                                                                   bình hút lộc

Khi cần giao tiếp với Tổ tiên (có lúc thỉnh cầu, có khi sám hối…),  ta  đốt nến (đèn dầu) và thắp hương. Mọi nguyện cầu theo các vòng khói hương chuyển đến Ông Bà Tổ Tiên.     Bàn thờ Gia Tiên  luôn cần được thanh tịnh. Vì thế, đồ tế lễ chỉ có thể là hương, hoa, trà, quả… Những ngày giỗ Tết, con cháu muốn dâng cúng cỗ mặn phải đặt ở một chiếc bàn phụ phía trước và thấp hơn bàn thờ chính.

                             KÍNH CHÚC QUÝ KHÁCH VÀ GIA ĐÌNH: MẠNH KHỎE - PHÚ QUÝ THỌ KHANG NINH

MỌI CHI TIẾT LIÊN HỆ: MS.TƯƠI - 0987.846.706 / 094.221.1992

TRỤ SỞ CHÍNH: XÓM 1- BÁT TRÀNG - GIA LÂM - HÀ NỘI